This site is not complete. The work to converting the volumes of സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം is on progress. Please bear with us
Please contact webmastersiep@yahoo.com for any queries regarding this website.
Reading Problems? see Enabling Malayalam
എയർകണ്ടിഷനിങ്‌
സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം സംരംഭത്തില്‍ നിന്ന്
എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌
Air Conditioning
അന്തരീക്ഷവായുവിന്റെ മര്‍ദം, താപനില, ആര്‍ദ്രത, ചലനം, ശുദ്ധത മുതലായവയെ ആവശ്യാനുസരണം നിയന്ത്രിക്കുന്ന പ്രക്രിയ. മനുഷ്യരുടെ ശാരീരികാസ്വസ്ഥത നിലനിര്‍ത്തുന്നതിനും വ്യവസായരംഗത്തും ഈ പ്രക്രിയ പ്രയോജനപ്പെടുത്തിവരുന്നു. വായുവിന്റെ വെറും ശീതീകരണത്തെ ചിലര്‍ തെറ്റായി എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ എന്നു വ്യവഹരിക്കാറുണ്ട്‌.
ചരിത്രപശ്ചാത്തലം. പുരാതന ഗുഹാമനുഷ്യന്‍ തണുപ്പകറ്റുന്നതിന്‌ തീ കത്തിക്കുവാന്‍ തുടങ്ങിയത്‌ എയര്‍കണ്ടീഷനിങ്ങിന്റെ ആദ്യത്തെ കാല്‍വയ്‌പായി കണക്കാക്കാം. ചൂടുണ്ടാക്കുവാന്‍ പലതരത്തിലുള്ള അടുപ്പുകളും ചൂളകളും പിന്നീട്‌ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു. ചൂടുണ്ടാക്കുവാനെന്നപോലെ ചൂടകറ്റുവാനും പല ലഘുസംവിധാനങ്ങളും പൂര്‍വികന്മാര്‍ നടപ്പാക്കിയിരുന്നു. സൂര്യതാപത്തില്‍നിന്നും രക്ഷനേടുവാന്‍ അവര്‍ ഓലയും വയ്‌ക്കോലും മേഞ്ഞ പുരകളുണ്ടാക്കിത്താമസിച്ചു. അറിഞ്ഞോ അറിയാതെയോ എയര്‍ കണ്ടീഷനിങ്ങിന്റെ തത്ത്വമാണ്‌ ഇതില്‍ പ്രാവര്‍ത്തികമായിരിക്കുന്നത്‌. ചൂടുപിടിച്ച വായു നനച്ചിട്ട ഒരു തുണിയില്‍ക്കൂടി കടന്നുപോകുമ്പോള്‍ താപനിലയില്‍ ഗണ്യമായ കുറവു സംഭവിക്കുമെന്ന വസ്‌തുത പിന്നീട്‌ അവര്‍ മനസ്സിലാക്കി. ഇങ്ങനെയുള്ള പല ഘട്ടങ്ങള്‍ കടന്നതിനുശേഷമാണ്‌ ഇന്നത്തെ പരിഷ്‌കൃതരീതിയിലുള്ള എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ സംവിധാനങ്ങളില്‍ മനുഷ്യന്‍ എത്തിച്ചേര്‍ന്നത്‌.
വ്യാവസായികമായ ആവശ്യങ്ങളാണ്‌ 19-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആരംഭത്തോടുകൂടി എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ സമ്പ്രദായം പ്രചരിക്കുവാന്‍ കാരണമായിത്തീര്‍ന്നത്‌. അന്തരീക്ഷത്തില്‍ വേണ്ടത്ര ഈര്‍പ്പമുള്ള പ്രദേശങ്ങളില്‍ മാത്രമേ തുണിമില്ലുകള്‍ സ്ഥാപിക്കുവാന്‍ ആദ്യകാലത്ത്‌ സാധിച്ചിരുന്നുള്ളൂ. എന്നാല്‍ വായുവിലെ ജലാംശം കൃത്രിമമായി വര്‍ധിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങള്‍ പില്‌ക്കാലത്തു നടന്നതിന്റെ ഫലമായി വെള്ളം സ്‌പ്ര ചെയ്‌ത്‌ മുറിയിലെ ഈര്‍പ്പം വര്‍ധിപ്പിക്കുവാന്‍ കഴിയുമെന്നും അങ്ങനെ പരുത്തിമില്ലുകള്‍ എല്ലാക്കാലത്തും ഒരുപോലെ പ്രവര്‍ത്തിപ്പിക്കുവാന്‍ പറ്റുമെന്നും കാണുകയുണ്ടായി. ഇന്നും വ്യാവസായിക എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ സമ്പ്രദായം ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു മുഖ്യവ്യവസായം ഇതുതന്നെയാണ്‌. പരീക്ഷണശാലകള്‍, അച്ചടിശാലകള്‍, സൂക്ഷ്‌മോപകരണനിര്‍മാണശാലകള്‍, ഉരുക്കുത്‌പാദനം, ഫോട്ടോഗ്രാഫിക്‌ വസ്‌തുക്കളുടെ ഉത്‌പാദനം, ഔഷധനിര്‍മാണം എന്നീ മണ്ഡലങ്ങളിലും ഇന്ന്‌ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചുവരുന്നു.
1907-ല്‍ നാഷണല്‍ കോട്ടണ്‍ മാനുഫാക്‌ചറേഴ്‌സ്‌ അസോസിയേഷന്‍ എനന സംഘടനയുടെ ഒരു സമ്മേളനത്തില്‍ എസ്‌.ഡബ്ല്യൂ. ക്രാമര്‍ അവതരിപ്പിച്ച ഒരു പ്രബന്ധത്തിലാണ്‌ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ എന്ന പദം ആദ്യമായി പ്രയോഗിക്കപ്പെട്ടത്‌. ആ പ്രബന്ധം വായുവിന്റെ ആര്‍ദ്രത നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചായിരുന്നു. അതിനുമുമ്പുതന്നെ ജോസഫ്‌ മക്രീറി എന്ന ശാസ്‌ത്രകാരന്‍ വായു ശുദ്ധീകരിക്കുന്നതിനും തണുപ്പിക്കുന്നതിനും കൂടുതല്‍ ജലാംശം ഉള്‍ക്കൊള്ളിക്കുന്നതിനും ഉതകുന്ന ഉപകരണം കണ്ടുപിടിച്ചുകഴിഞ്ഞിരുന്നു. ക്രാമറിന്റെ കാലഘട്ടത്തില്‍ത്തന്നെ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ രംഗത്ത്‌ പരീക്ഷണങ്ങള്‍ നടത്തി പുതിയതായി പലതും കണ്ടുപിടിച്ച മറ്റൊരാളാണ്‌ മില്ലിസ്‌ എച്ച്‌. കാരിയര്‍. ഇവരുടെയെല്ലാം പ്രവര്‍ത്തനഫലമായി ഹോട്ടലുകള്‍, വ്യാപാരശാലകള്‍ തുടങ്ങിയവയ്‌ക്കു പറ്റിയ ചെറിയതരം എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ യൂണിറ്റുകള്‍ ആദ്യമായി പ്രചരിച്ചു. പിന്നീട്‌ 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്യമായപ്പോഴേക്കും കൂടുതല്‍ പരിഷ്‌കരിച്ച വലിയ യൂണിറ്റുകള്‍ നിലവില്‍ വന്നു. ജീവിതരീതിയില്‍ പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ വരുന്നതിനനുസരിച്ച്‌ സൗകര്യങ്ങള്‍ കൂടുതല്‍ ആവശ്യമായിവന്നു. താമസസ്ഥലങ്ങളിലെയും ജനങ്ങള്‍ തിങ്ങിക്കൂടുവാന്‍ ഇടവരുന്ന തിയെറ്ററുകള്‍, സ്‌കൂളുകള്‍, തീവണ്ടിമുറികള്‍, ആശുപത്രികള്‍ എന്നിവിടങ്ങളിലെയും വായുവിന്റെ സ്ഥിതി നിയന്ത്രിക്കുന്നതിന്‌ ഇന്ന്‌ പുതിയ ഏര്‍പ്പാടുകള്‍ കണ്ടുപിടിച്ചുകഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്‌.
വായുവും ശരീരസുഖവും. വായുവില്‍ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന നീരാവിയുടെ അളവ്‌ ശരീരസുഖത്തെ കാര്യമായി ബാധിക്കുന്നു. ഈ അളവ്‌ മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കും. തീരെ ഈര്‍പ്പരഹിതമായ വായു ത്വക്കിനെയും നാസാരന്ധ്രങ്ങളെയും പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്നു. അതേസമയം നീരാവിയുടെ അളവ്‌ അധികമായാലും അസുഖകരമായിരിക്കും. തന്മൂലം എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്ങില്‍ നീരാവിയുടെ തോത്‌ വളരെ പ്രാധാന്യമര്‍ഹിക്കുന്നു.
ശരീരസുഖത്തെ ബാധിക്കുന്ന മറ്റു പ്രധാനഘടകങ്ങള്‍ വായുവിന്റെ ചൂട്‌, ശുദ്ധത, ചലനം എന്നിവയാണ്‌. താപനില വളരെ കൂടിയതോ കുറഞ്ഞതോ ആയ കാലാവസ്ഥ അസുഖകരം മാത്രമല്ല, അനാരോഗ്യകരംകൂടിയാണ്‌. തണുത്തകാലാവസ്ഥയില്‍ ശരീരത്തിന്റെ താപനില കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതിന്‌ കൂടുതല്‍ രക്തപ്രവാഹം ആവശ്യമായി വരികയും തദ്വാരാ ഹൃദയം കൂടുതല്‍ പ്രവൃത്തി ചെയ്യേണ്ടതായി വരികയും ചെയ്യുന്നു. മാത്രമല്ല, വളരെ തണുത്ത വായു കൂടുതലായി ശ്വസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്‌ ജലദോഷം, ബ്രാങ്കൈറ്റിസ്‌, ടോണ്‍സിലൈറ്റിസ്‌, ന്യൂമോണിയ, ഇന്‍ഫ്‌ളുവന്‍സ തുടങ്ങിയരോഗങ്ങള്‍ക്ക്‌ പലപ്പോഴും കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്യാറുണ്ട്‌. അന്തരീക്ഷവായുവിന്റെ താപനില വളരെക്കൂടുന്നതും ശരീരത്തിന്‌ നന്നല്ല; സ്വന്തം താപനില കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതിന്‌ കൂടുതല്‍ താപം ശരീരത്തിനു വിസര്‍ജിക്കേണ്ടിവരുന്നു. ഇക്കാരണത്താല്‍ കൂടുതല്‍ രക്തം ശരീരത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിലുള്ള രക്തവാഹിനികളിലേക്കു വരുന്നു. അപ്പോള്‍ രക്തത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം അത്യാവശ്യമുള്ള ആന്തരാവയവങ്ങളില്‍നിന്ന്‌ അതിന്റെ അളവ്‌ കുറയുവാനിടയാകുകയും തന്മൂലം തലവേദന, അജീര്‍ണം, തലക്കറക്കം, തളര്‍ച്ച തുടങ്ങിയ അസ്വാസ്ഥ്യങ്ങള്‍ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു.
മനുഷ്യശരീരത്തില്‍ നിന്ന് ചൂട്‌, കാര്‍ബണ്‍ഡൈ ഓക്‌സൈഡ്‌ എന്നിവ എല്ലായ്‌പോഴും വിസര്‍ജിക്കപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ചുറ്റുമുള്ള വായു മലിനമായിത്തീരുവാന്‍ ഇത്‌ കാരണമാകുന്നു. ആളുകള്‍ തിങ്ങിക്കൂടുന്ന സ്ഥലങ്ങളില്‍ ഈ പ്രശ്‌നം ഗുരുതരമാണ്‌. പുകവലി, ഭക്ഷണംപാകംചെയ്യല്‍ തുടങ്ങിയ പ്രവൃത്തികള്‍ ഈ പ്രശ്‌നത്തിന്റെ ഗൗരവം കൂടുതല്‍ വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇങ്ങനെ മലിനമായിത്തീരുന്ന വായു തുടര്‍ച്ചയായി നീക്കം ചെയ്‌തുകൊണ്ടിരുന്നാല്‍ മാത്രമേ അന്തരീക്ഷം ആരോഗ്യകരവും സുഖപ്രദവും ആയിത്തീരുകയുള്ളൂ.
വായുവിന്റെ ശുദ്ധതയ്‌ക്കുപുറമേ പരിസഞ്ചരണവും (circulation) ശരീരാസ്വാസ്ഥ്യത്തെ ബാധിക്കുന്നു. ചലനമില്ലാത്ത വായു അസുഖകരമാണ്‌. മുറിയിലെ മലിനവായു നിര്‍ഗമിക്കുവാന്‍ ആവശ്യമായ തോതില്‍ ശുദ്ധവായു കടന്നുവരണം. ചലിക്കുന്ന വായുസഞ്ചാരം മുറികളിലെ ആളുകളില്‍ പ്രത്യേകമായ ഉന്മേഷം ഉണ്ടാക്കുന്നു. ഇതിനുകാരണം വായുവിലെ അയോണുകള്‍ (ions) ആണെന്നാണ്‌ വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നത്‌. വായുവില്‍ ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്ന ഋണാത്മകവും ധനാത്മകവുമായ വൈദ്യുതാരോപത്തോടുകൂടിയ ചെറുകണങ്ങളാണ്‌ ഈ അയോണുകള്‍. മുറിക്കുള്ളിലെ വായു ഫാനുകളുടെ സഹായത്തോടെ ചുറ്റിത്തിരിഞ്ഞതുകൊണ്ട്‌ മാത്രം സുഖം തോന്നുകയില്ല. വേണ്ടത്ര അളവില്‍ അയോണുകള്‍ അടങ്ങിയ ബാഹ്യവായു മുറിയില്‍ കടന്നെങ്കില്‍ മാത്രമേ അകത്തുള്ളവര്‍ക്ക്‌ സുഖകരമായ ഉണര്‍വ്‌ അനുഭവപ്പെടുകയുള്ളൂ.
വായുവിന്റെ താപനില, ആപേക്ഷിക ആര്‍ദ്രത, പ്രവേഗം എന്നിവ കൂടിച്ചേര്‍ന്നാണ്‌ ശരീരസുഖത്തെ ബാധിക്കുന്നത്‌. ഇവയുടെ ആകെക്കൂടിയുള്ള ഫലത്തെക്കുറിക്കുന്ന പദമാണ്‌ സഫല താപനില(effective temperature).
എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങള്‍ (Air Conditioning Systems) ചിലതരം എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങള്‍ ചില പ്രത്യേകകാലങ്ങളില്‍ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുവാനുള്ളതാണ്‌. വേനല്‍ക്കാല-എയര്‍ കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങളെന്നും ശീതകാല എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങളെന്നും രണ്ടുതരമുണ്ട്‌. ഇതില്‍ ആദ്യത്തേതില്‍ വായു തണുപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സജ്ജീകരണമായിരിക്കും പ്രധാനമായും ഉള്ളത്‌. ശീതകാലവ്യൂഹങ്ങളില്‍ വായുവിന്റെ താപനില വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഏര്‍പ്പാടുകള്‍ക്കാണ്‌ മുന്‍ഗണന. എന്നാല്‍ ഇവയ്‌ക്കുപുറമേ എല്ലാക്കാലത്തും ഒരുപോലെ ഉപയോഗിക്കാവുന്ന എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങളും(year round air-conditioning systems) സാധാരണമാണ്‌. ഋതുഭേദം കണക്കിലെടുക്കാതെ എല്ലാക്കാലത്തും ഒരുപോലെ ഉപയോഗിക്കാവുന്ന ഇത്തരം എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹത്തില്‍ വായു ചൂടാക്കുക, ആര്‍ദ്രീകരിക്കുക, തണുപ്പിക്കുക, ആര്‍ദ്രത കുറയ്‌ക്കുക, ശുദ്ധീകരിക്കുക, വായു സഞ്ചാരമുണ്ടാക്കുക എന്നീ വിവിധ പ്രക്രിയകളെല്ലാം വേണ്ടവിധം നടത്തുന്നതിനാവശ്യമായ സൗകര്യങ്ങളുണ്ടായിരിക്കണം.
മേല്‌പറഞ്ഞ തരംതിരിവിനു പുറമേ, എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങളെ മൊത്തത്തില്‍ രണ്ടായിതിരിച്ചിരിക്കുന്നു.
1. കേന്ദ്രസ്ഥാനീയ വ്യൂഹങ്ങള്‍ (Central Station Systems) ഇവയില്‍ എല്ലാ ഘടകസാമഗ്രികളും അടങ്ങിയ എയര്‍കണ്ടിഷനര്‍ ഒരു കേന്ദ്രസ്ഥാനത്ത്‌ സ്ഥാപിക്കുന്നു. അവിടെവച്ച്‌ വേണ്ടവിധം ക്രമീകരണം നടത്തിയ വായു കുഴലുകള്‍ വഴി എയര്‍കണ്ടിഷന്‍ ചെയ്യാനുദ്ദേശിക്കുന്ന വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിലേക്ക്‌ കൊണ്ടെത്തിക്കുന്നു.
2. ഏകകവ്യൂഹങ്ങള്‍ (Unitary Systems).എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ നടത്തേണ്ടിടത്തോ അതിനടുത്തോ ആണ്‌ ഇത്തരം വ്യൂഹങ്ങള്‍ സ്ഥാപിക്കുന്നത്‌. ഇവ താരതമ്യേന ചെറിയ യൂണിറ്റുകളായിരിക്കും. ഇവ ഉത്‌പാദിപ്പിക്കുന്ന ഫാക്‌ടറികളില്‍വച്ചുതന്നെ പൂര്‍ണമായി സംയോജിപ്പിച്ച്‌ പരിശോധിച്ചിട്ടുള്ള എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ യൂണിറ്റുകളാണ്‌. എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ നടത്തേണ്ട ഓരോ സ്ഥലത്തും പ്രത്യേകം പ്രത്യേകം യൂണിറ്റുകള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നു.
താപനില നിയന്ത്രിക്കല്‍. തണുപ്പുകാലം. നിയന്ത്രണ യന്ത്രസംവിധാനം സ്വയം പ്രവര്‍ത്തിച്ച്‌ താപനവ്യൂഹം പ്രവര്‍ത്തനക്ഷമമാക്കുന്നതുമൂലം മുറിക്കുള്ളില്‍ ആവശ്യമായ താപനില കൈവരുന്നു. മുറിയില്‍ വച്ചിരിക്കുന്ന തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌ (thermostat)ആണ്‌ വേണ്ട താപനില നിലനിര്‍ത്തുവാന്‍ സഹായിക്കുന്നത്‌. താപനില ഉയരുകയോ താഴുകയോ ചെയ്‌താല്‍ തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌ ഉടനെ താപനവ്യൂഹത്തിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനം നിയന്ത്രിച്ച്‌ വേണ്ട താപനിലയിലേക്ക്‌ എത്തിക്കുന്നു. വായു ചൂടുപിടിക്കുന്നതിന്‌ ഒരു ഹീറ്ററാണ്‌ ഉപയോഗിക്കുന്നത്‌. ഇന്ധനം കത്തുന്നതുകൊണ്ടോ വൈദ്യുതികൊണ്ടോ ചൂട്‌ ഉത്‌പാദിപ്പിക്കുന്ന ഹീറ്ററുകള്‍ ഉപയോഗിക്കാം. ഈ ഹീറ്ററുകളുടെ പ്രവര്‍ത്തനം ഒരു സ്വിച്ച്‌ മുഖേനയാണ്‌ നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌. മുറിക്കുള്ളില്‍ വച്ചിരിക്കുന്ന തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റാണ്‌ ഈ സ്വിച്ച്‌ നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌. എത്ര ഡിഗ്രി താപനിലയാണോ വേണ്ടത്‌ അതനുസരിച്ച്‌ തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌ ക്രമപ്പെടുത്തിവയ്‌ക്കാം. ഹീറ്റര്‍ പ്രവര്‍ത്തിച്ച്‌ ചുറ്റുമുള്ള വായു ചൂടാക്കുന്നു. ഒരു ബ്ലോവര്‍(blower) ഉപയോഗിച്ച്‌ ഈ വായു മുറിയിലേക്ക്‌ പമ്പുചെയ്യുന്നു. അങ്ങനെ മുറിയിലെ താപനില ക്രമേണ ഉയരുന്നു. നിശ്ചിത താപനിലയില്‍ എത്തിക്കഴിയുമ്പോള്‍ തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌ പ്രവര്‍ത്തിക്കുകയും ഹീറ്റര്‍ ഓഫാകുകയും ചെയ്യുന്നു. പിന്നീട്‌ ക്രമത്തില്‍, താപം നഷ്‌ടപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്നതിനാല്‍ മുറിയിലെ താപനില കുറഞ്ഞുവരുന്നു. നിശ്ചിത പരിധിയില്‍ നിന്ന് താഴുന്നതോടെ തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌ വീണ്ടും പ്രവര്‍ത്തനക്ഷമമായി ഹീറ്റര്‍ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു. അങ്ങനെ ഈ പ്രക്രിയ ആവര്‍ത്തിക്കുന്നു.
ചൂടുകാലം. ചൂടുകാലത്തും ഒരു തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റാണ്‌ താപനില നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌. മുറിയിലുള്ള ആളുകള്‍ ഉത്‌പാദിപ്പിക്കുന്ന താപംകൊണ്ടും പുറത്തുനിന്ന്‌ പ്രവഹിക്കുന്ന താപംകൊണ്ടും മുറിക്കുള്ളിലെ താപനില ക്രമേണ ഉയര്‍ന്നുവരുന്നു. താപനില ഒരു നിശ്ചിതപരിധിയില്‍ അധികമാകുമ്പോള്‍ തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌ ഒരു ശീതീകരണവ്യൂഹത്തെ (refrigeration system)പ്രവര്‍ത്തിപ്പിക്കുന്നു. തത്‌ഫലമായി തണുത്ത ശീതീകരണവസ്‌തു കുഴലുകളില്‍ക്കൂടി കടന്നുപോകുന്നു. മുറിക്കുള്ളിലെ വായു ഒരു ബ്ലോവര്‍കൊണ്ട്‌ ഈ കുഴലുകളിന്മേല്‍ പമ്പുചെയ്യുന്നതോടെ അതു തണുക്കുന്നു. മുറിയില്‍ നിശ്ചിതതാപനില എത്തിക്കഴിയുമ്പോള്‍ ശീതീകരണവ്യൂഹത്തിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനം നിലയ്‌ക്കുന്നു. ശീതീകരണക്കുഴലുകളില്‍ തട്ടുന്ന വായുവിലെ നീരാവി കുറേ ഭാഗമെങ്കിലും സംഘനിച്ച്‌ ജലമായിത്തീരാന്‍ സാധ്യതയുള്ളതുകൊണ്ട്‌ വായുവിന്റെ ആര്‍ദ്രതയും കുറയുന്നുണ്ട്‌.
ആര്‍ദ്രത നിയന്ത്രിക്കല്‍. പുറത്തെ വായുവിന്റെ ആപേക്ഷിക ആര്‍ദ്രത ആവശ്യമുള്ളതിലധികമാണെങ്കില്‍ തുടര്‍ച്ചയായി മുറിക്കുള്ളില്‍നിന്ന്‌ നീരാവി നീക്കം ചെയ്‌തുകൊണ്ടിരിക്കണം. നേരെമറിച്ച്‌, പുറത്തെ ആപേക്ഷിക ആര്‍ദ്രത വളരെ കുറവാണെങ്കില്‍ മുറിക്കുള്ളില്‍ ക്രമേണ ആര്‍ദ്രത അധികമാകുമ്പോള്‍ പുറത്തുനിന്ന്‌ കുറേ വായു കലരാന്‍ അനുവദിച്ചാല്‍ മതിയാകും. ഓരോ സ്ഥലത്തെയും സ്ഥിതിയനുസരിച്ച്‌ ചൂടുകാലത്തും തണുപ്പുകാലത്തും ആര്‍ദ്രത കുറയ്‌ക്കുകയാണോ വര്‍ധിപ്പിക്കുകയാണോ വേണ്ടതെന്ന്‌ മുന്‍കൂട്ടി മനസ്സിലാക്കിയതിനുശേഷമായിരിക്കണം എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹം ഡിസൈന്‍ ചെയ്യേണ്ടത്‌. ആര്‍ദ്രത കുറയ്‌ക്കുന്നതിനുവേണ്ടി രണ്ടു മാര്‍ഗങ്ങള്‍ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്‌. ഒന്നാമത്തെ രീതിയില്‍ സിലിക്കാജെല്‍(silica gel)മുതലായ ചില രാസവസ്‌തുക്കള്‍ ഉപയോഗിച്ച്‌ ജലാംശം ആഗിരണം ചെയ്യുന്നു. വായുവിനെ അതിന്റെ തുഷാരാങ്കത്തില്‍ (dew point) കുറഞ്ഞ താപനിലയുള്ള ഒരു പ്രതലവുമായി സമ്പര്‍ക്കത്തില്‍ വരുത്തുകയാണ്‌ രണ്ടാമത്തെ മാര്‍ഗം. അപ്പോള്‍ അതിലെ അധികമുള്ള ജലാംശം തണുത്ത്‌ ജലകണങ്ങളായി വേര്‍തിരിയുന്നു. ആര്‍ദ്രത വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതിനും രണ്ടുരീതികള്‍ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്‌. ആദ്യത്തെ രീതിയില്‍ ജലം ചെറിയ തുള്ളികളായി നോസിലില്‍ക്കൂടി വായുവിലേക്ക്‌ സ്‌പ്ര ചെയ്യുന്നു. രണ്ടാമത്തെ രീതിയിലാകട്ടെ കൂടുതല്‍ പൂരിതവായുവുമായി കലര്‍ത്തുകയാണ്‌ ചെയ്യുന്നത്‌.
മുറിയില്‍ ആര്‍ദ്രത സ്വയം നിയന്ത്രിക്കപ്പെടണമെന്നുണ്ടെങ്കില്‍ ഹുമിഡിസ്റ്റാറ്റ്‌ (humidistat) എന്ന ഉപകരണം ഉപയോഗിക്കണം. ഇതിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനം ഏതാണ്ട്‌ തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനത്തോട്‌ സാമ്യം വഹിക്കുന്നു. തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌ താപനിലയില്‍ വരുന്ന വ്യത്യാസമനുസരിച്ച്‌ പ്രവര്‍ത്തിക്കുമ്പോള്‍ ഹുമിഡിസ്റ്റാറ്റ്‌ ആര്‍ദ്രതയില്‍ വരുന്ന വ്യത്യാസമനുസരിച്ച്‌ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നുവെന്നുമാത്രം.
വായുസഞ്ചാരനിയന്ത്രണം. മുറിക്കുള്ളിലെ വായുവിന്‌ ഒരു നിശ്ചിതതോതില്‍ ചലനം ഉണ്ടായിരിക്കേണ്ടത്‌ ശാരീരികാസ്വസ്ഥതയ്‌ക്ക്‌ അത്യാവശ്യമാണ്‌. മിനിട്ടില്‍ 4.5 മീറ്ററില്‍ കുറയാത്തതും 15 മീറ്ററില്‍ കൂടാത്തതുമായ വേഗത്തില്‍ വായു ചലിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കണം. താപനില, ആര്‍ദ്രത, ശുദ്ധത എന്നിവ നിയന്ത്രിക്കപ്പെട്ട വായു മുറിക്കുള്ളിലേക്കു കടത്തിവിടുന്നതിന്‌ വൈദ്യുതമോട്ടോര്‍കൊണ്ട്‌ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്ന ഒരു ഫാനാണ്‌ സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്‌. വായു മുറിയിലേക്കു കടത്തിവിടുന്നതും വീണ്ടും കണ്ടിഷനിങ്‌ നടത്തുന്നതിനായി പുറത്തേക്കു വലിക്കുന്നതും ഗ്രില്ലുകള്‍ (grills) അഥവാ റജിസ്റ്ററുകള്‍(registers) വഴിയാണ്‌. രജിസ്റ്ററുകള്‍ എവിടെ സ്ഥാപിക്കുന്നു എന്നതനുസരിച്ച്‌ മുറിക്കുള്ളിലെ വായു സഞ്ചാരം വ്യത്യാസപ്പെടും. ചൂടുകാലത്ത്‌ അകത്തേക്കുവിടുന്ന വായു മുറിക്കുള്ളിലെ വായുവിനെ അപേക്ഷിച്ച്‌ തണുത്തതായിരിക്കും. ഈ സ്ഥിതിയില്‍ വായു-റജിസ്റ്ററുകള്‍ മുറിയുടെ സീലിങ്ങില്‍ സ്ഥാപിക്കുകയായിരിക്കും ഉത്തമം. എന്നാല്‍ തണുപ്പുകാലത്ത്‌ കണ്ടിഷന്‍ ചെയ്‌ത വായു മുറിയിലെ വായുവിനെക്കാള്‍ ചൂടുള്ളതാകയാല്‍ വായു-റജിസ്റ്ററുകള്‍ തറനിരപ്പില്‍ വയ്‌ക്കുന്നതാണ്‌ നല്ലത്‌. തണുപ്പുകാലത്തും ചൂടുകാലത്തും പ്രവര്‍ത്തിക്കേണ്ട എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങള്‍ ഡിസൈന്‍ചെയ്യുമ്പോള്‍ ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ സ്ഥാനം നിശ്ചയിച്ചശേഷം വേണം ഈ റജിസ്റ്ററുകള്‍ സ്ഥാപിക്കുന്നത്‌. മുറിയില്‍നിന്ന്‌ പുറത്തേക്കെടുക്കുന്ന വായു പുറത്തുള്ള കുറച്ചു വായുവുമായി കലര്‍ത്തിയശേഷമാണ്‌ പലപ്പോഴും കണ്ടിഷനിങ്‌ നടത്തുന്നത്‌.
ശുദ്ധതാനിയന്ത്രണം. നാം ശ്വസിക്കുന്ന വായുവില്‍ പൊടി, പുക, പൂക്കളുടെ പരാഗം, ബാക്‌റ്റീരിയ എന്നിവയെല്ലാം അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഒരു നിശ്ചിത അളവിലധികം ഇത്തരം വസ്‌തുക്കള്‍ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന വായു ശ്വസിക്കുന്നത്‌ ആരോഗ്യത്തിന്‌ ഹാനികരമാണ്‌. വായു അരിപ്പ (air filter) ഉപയോഗിച്ചാണ്‌ പൊടി തുടങ്ങിയ മാലിന്യങ്ങള്‍ ഒഴിവാക്കുന്നത്‌. പൊടിയും മറ്റും ഒട്ടിപ്പിടിക്കുന്നതിനു പറ്റിയ ഒരുതരം പശ പുരട്ടിയ ചെറിയ അരിപ്പകളാണ്‌ ഇതിനുവേണ്ടി പലപ്പോഴും ഉപയോഗിക്കുന്നത്‌. വിദ്യുത്‌സ്ഥിതികരീതിയില്‍ (electrostatically)പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്ന അരിപ്പകളും ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്‌. പൊടിയില്‍ വൈദ്യുതചാര്‍ജ്‌ ആരോപിച്ചശേഷം വിപരീത ചാര്‍ജുള്ള പ്ലേറ്റുകള്‍ ഉപയോഗിച്ച്‌ അവ നീക്കം ചെയ്യുകയാണ്‌ ഇത്തരം അരിപ്പകള്‍ ചെയ്യുന്നത്‌.
എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ ലോഡ്‌. ഒരു മുറിയോ ഒരു കെട്ടിടം മുഴുവനോ എയര്‍കണ്ടിഷന്‍ ചെയ്യുന്നുവെന്നിരിക്കട്ടെ. സുഖകരമായ ശീതോഷ്‌ണസ്ഥിതി നിലനിര്‍ത്തുവാന്‍ മണിക്കൂറില്‍ എത്രതാപം വീതം മുറിയില്‍ നിന്ന് നീക്കിക്കൊണ്ടിരിക്കണം അല്ലെങ്കില്‍ എത്ര താപംവീതം മുറിയിലേക്ക്‌ നല്‌കിക്കൊണ്ടിരിക്കണം എന്നതിനെയാണ്‌ "എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ ലോഡ്‌' എന്നുപറയുന്നത്‌. എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ ഉപകരണങ്ങള്‍ അഭികല്‌പനം(design) ചെയ്യുമ്പോള്‍ അവയുടെ ശേഷി തീരുമാനിക്കുവാന്‍ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ ലോഡ്‌ കണക്കാക്കേണ്ടത്‌ ആവശ്യമാണ്‌. കണ്ടിഷന്‍ ചെയ്യാനുദ്ദേശിക്കുന്ന മുറിയുടെ സ്ഥാനം, വലുപ്പം, ഒരേ സമയത്ത്‌ മുറിയിലുണ്ടാകാനിടയുള്ള ആളുകളുടെ എണ്ണം എന്നിവയെല്ലാം കണക്കിലെടുത്തുവേണം എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ ലോഡ്‌ കണക്കാക്കേണ്ടത്‌.
ഉഷ്‌ണകാലത്ത്‌ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹം സാധാരണയായി കൈകാര്യം ചെയ്യേണ്ടിവരുന്ന ലോഡ്‌ പ്രധാനമായും താഴെപ്പറയുന്നവ ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നു; (1) മുറിക്കു വെളിയില്‍നിന്ന്‌ ചാലനം, സംവഹനം, വികിരണം എന്നീ മാര്‍ഗങ്ങള്‍വഴി മുറിയിലേക്ക്‌ കടക്കുന്നതാപം; (2) മുറിക്കുള്ളിലെ ആളുകളുടെ ശരീരത്തില്‍നിന്നു വിസര്‍ജിക്കപ്പെടുന്ന താപം; (3) മുറിക്കുള്ളിലുള്ള വൈദ്യുതോപകരണങ്ങളോ മറ്റുപകരണങ്ങളോ കാരണം ഉണ്ടാകുന്നതാപം; (4) വായു സഞ്ചാരത്തിനുവേണ്ടി മുറിയില്‍നിന്ന്‌ എടുക്കുന്ന വായുവിനോട്‌ കലര്‍ത്തുന്ന പുറമേയുള്ള വായുവില്‍ അധികമുള്ള താപം (5) മുറിക്കുള്ളില്‍ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നതോ അഥവാ പുറമേനിന്നു മുറിയിലേക്കു കൊണ്ടുവരുന്നതോ ആയ എല്ലാ പദാര്‍ഥങ്ങളില്‍നിന്നും നീക്കംചെയ്യേണ്ടിവരുന്ന താപം. ഇതേപ്രകാരത്തില്‍ത്തന്നെ ശീതകാലത്ത്‌ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ ലോഡും കണക്കാക്കാം. മുറിയില്‍ സുഖപ്രദമായ അവസ്ഥയുണ്ടാക്കുവാന്‍ വേണ്ടി മണിക്കൂറില്‍ എത്രതാപം നല്‌കേണ്ടതായിട്ടുണ്ടോ അതാണ്‌ അപ്പോഴത്തെ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ ലോഡ്‌.
യൂണിറ്റ്‌ എയര്‍കണ്ടിഷനര്‍. താരതമ്യേന ചെലവുകുറഞ്ഞ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ യന്ത്രങ്ങളാണ്‌ യൂണിറ്റ്‌ എയര്‍കണ്ടിഷനറുകള്‍. ചിത്രത്തില്‍ 1 യൂണിറ്റ്‌ ടൈപ്പ്‌ എയര്‍കണ്ടിഷനറിന്റെ വിവിധഭാഗങ്ങള്‍ കാണിച്ചിട്ടുള്ള രേഖാചിത്രമാണ്‌. ഇതില്‍ മുറിയുടെ അകത്തായി വരുന്നഭാഗത്ത്‌ ഒരു അരിപ്പ, ഒരു ഫാന്‍, കുറെ ശീതനക്കുഴലുകള്‍ എന്നവയുണ്ട്‌. താപനിലയും ആര്‍ദ്രതയും അധികമുള്ള മുറിക്കുള്ളിലെ വായു മേല്‌പറഞ്ഞ അരിപ്പയില്‍ക്കൂടി വലിച്ചെടുത്ത്‌ ശീതനക്കുഴുകളിന്മേല്‍ അടിക്കുകയാണ്‌ ഫാനിന്റെ ജോലി. കുഴലുകളില്‍ തട്ടുന്നതോടെ വായു തണുക്കുകയും അതിലുള്ള നീരാവിയുടെ ഒരംശം വെള്ളമായി വേര്‍തിരിയുകയും ചെയ്യുന്നു.
ശീതനക്കുഴലുകള്‍ക്കുള്ളില്‍ ഉള്ള ശീതീകരണവസ്‌തു ദ്രാവകാവസ്ഥയില്‍ നിന്ന് വാതകാവസ്ഥയിലേക്ക്‌ മാറുകയും ഇതിനാവശ്യമായ താപം ചുറ്റുമുള്ള വായുവില്‍നിന്ന്‌ വലിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതുമൂലമാണ്‌ വായു തണുക്കുന്നത്‌.
യൂണിറ്റ്‌ എയര്‍കണ്ടിഷനറുടെ, മുറിക്കു പുറത്തുകാണുന്ന ഭാഗത്ത്‌ ഒരു അവമര്‍ദകം (compressor), ഫാന്‍, സംഘനിത്രം(condenser), വികാസവാല്‍വ്‌ (expansion valve) എന്നിവയാണുള്ളത്‌. ഇതില്‍ അവമര്‍ദകം ശീതനക്കുഴലുകളില്‍നിന്ന്‌ താരതമ്യേന കുറഞ്ഞ മര്‍ദത്തിലും കുറഞ്ഞ താപനിലയിലും ബാഷ്‌പരൂപത്തില്‍ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ശീതീകരണവസ്‌തു വലിച്ചെടുത്ത്‌ സമ്മര്‍ദനംമൂലം അതിന്റെ മര്‍ദം, താപനില എന്നിവ വര്‍ധിപ്പിച്ച്‌ സംഘനിത്രത്തിലേക്ക്‌ വിടുന്നു. പുറത്തുനിന്നുള്ള വായു വലിച്ചെടുത്ത്‌ സംഘനിത്രത്തിനു മുകളിലേക്ക്‌ അടിക്കുകയാണ്‌ അവിടെയുള്ള ഫാന്‍ ചെയ്യുന്നത്‌. ഈ വായു സംഘനിത്രക്കുഴലുകളില്‍ തട്ടിക്കടന്നുപോകുമ്പോള്‍ ശീതീകരണ വസ്‌തുവില്‍നിന്ന്‌ താപം നീക്കംചെയ്യപ്പെടുകയും തത്‌ഫലമായി ശീതീകരണവസ്‌തു സംഘനനം സംഭവിച്ച്‌ ദ്രാവകമായിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ ദ്രാവകം വികാസവാല്‍വില്‍ക്കൂടി ശീതീകരണക്കുഴലുകളിലെ കുറഞ്ഞമര്‍ദത്തിലേക്ക്‌ വികസിക്കുമ്പോള്‍ ബാഷ്‌പീകരിക്കപ്പെടുകയും ഇതിനാവശ്യമായ താപം ചുറ്റുമുള്ള വായുവില്‍നിന്ന്‌ സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മേല്‍വിവരിച്ചപ്രകാരം ശീതീകരണവസ്‌തു ശീതീകരണക്കുഴലുകള്‍, അവമര്‍ദകം, സംഘനിത്രം, വികാസവാല്‍വ്‌ എന്നിവയില്‍ക്കൂടി തുടര്‍ച്ചയായി ചുറ്റിസഞ്ചരിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുന്നു. സംഘനിത്രം തണുപ്പിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി കൊടുത്തിട്ടുള്ള ഫാന്‍ പുറമേനിന്ന്‌ വലിച്ചെടുക്കുന്ന വായു സംഘനിത്രത്തിന്മേല്‍ തട്ടി ചൂടു പിടച്ചശേഷം പുറത്തേക്ക്‌ പ്രവഹിക്കുന്നു. അവമര്‍ദകവും രണ്ടുഫാനുകളും വൈദ്യുതമോട്ടോറുകളാണ്‌ പ്രവര്‍ത്തിപ്പിക്കുന്നത്‌. മുറിയില്‍നിന്ന്‌ വായു എയര്‍കണ്ടിഷണറിലേക്കും വീണ്ടും മുറിയിലേക്കും അതുപോലെതന്നെ സംഘനിത്രത്തിനുള്ള ശീതനവായു അതിന്റെ അകത്തുകടക്കുന്നതും പുറത്തേക്കു പോകുന്നതും എല്ലാം ഗ്രുല്ലുകള്‍ മുഖേനയാണ്‌.
കേന്ദ്രസ്ഥാനീയ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങള്‍. കൊല്ലം മുഴുവന്‍ ഉപയോഗിക്കാവുന്ന ഒരു എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹത്തില്‍ ചൂടുകാലത്തും തണുപ്പുകാലത്തും ആവശ്യമായ എല്ലാത്തരം പ്രക്രിയകളും നിര്‍വഹിക്കുന്നതിനുവേണ്ട സര്‍വസംവിധാനങ്ങളും ഉണ്ടായിരിക്കണം. ഇതിന്‌ ആവശ്യമായി വരുന്ന അടിസ്ഥാനോപകരണങ്ങള്‍ അരിപ്പകള്‍, പൂര്‍വതാപനക്കുഴലുകള്‍ (pre-heat coils), ഈര്‍പ്പകാരികള്‍ (humidifiers), ഈര്‍പ്പനാശിനികള്‍ (dehumifiers), പുനഃതാപനക്കുഴലുകള്‍ (reheat coils), ശീതനക്കുഴലുകള്‍ (cooling coils), ഫാനുകള്‍, പലതരത്തിലുള്ള നിയന്ത്രണോപാധികള്‍ എന്നിവയാണ്‌. ചിത്രം 2-ല്‍ കേന്ദ്രസ്ഥാനീയരീതിയില്‍ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്ന വാര്‍ഷിക എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹങ്ങളുടെ ചില രൂപരേഖകള്‍ കാണിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓരോ മേഖലയിലേക്കും വെണ്ണേറെ ശീതനതാപനക്കുഴലുകള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന മേഖലാനിയന്ത്രണരീതിയാണ്‌ ചിത്രം 2-ല്‍ കൊടുത്തിരിക്കുന്നത്‌. പുറത്തുനിന്നെടുക്കുന്ന വായു മുന്‍താപകത്തില്‍ ചൂടാക്കിയശേഷം മുറിയില്‍നിന്നു പുറത്തുപോകുന്ന വായുവില്‍ ഒരു ഭാഗവുമായി കലര്‍ത്തുകയും വീണ്ടും അരിപ്പകള്‍ ഈര്‍പ്പനിയന്ത്രണോപകരണങ്ങള്‍ എന്നിവയില്‍ക്കൂടി കടത്തിവിടുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിനുശേഷം, എയര്‍കണ്ടിഷന്‍ ചെയ്യേണ്ട സ്ഥലങ്ങള്‍ പല മേഖലകളായി തിരിച്ച്‌ ഈ വായുവിനെ ഓരോ മേഖലയിലേക്കും തിരിച്ചുവിടുന്നു. ഓരോ മേഖലയ്‌ക്കും പ്രത്യേകം ശീതനക്കുഴലുകളും താപനക്കുഴലുകളുമുണ്ട്‌. ഉഷ്‌ണകാലമോ ശീതകാലമോ എന്നതനുസരിച്ച്‌ ആവശ്യാനുസരണം ഇവ പ്രവര്‍ത്തിപ്പിച്ച്‌ സുഖരമായ സ്ഥിതിയുണ്ടാക്കുന്നു. ചിത്രം 3-ല്‍ കാണിച്ചിരിക്കുന്ന ദ്വിവാഹിനീവ്യൂഹത്തില്‍ (dual-duct system) മിശ്രക-വിസാരകങ്ങള്‍ (mixer-diffusers) മുഖേനയാണ്‌ താപനില നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌. ഇതില്‍ രണ്ട്‌ വാഹിനീവ്യൂഹ(duct system)ങ്ങളും, അതിലൊന്നില്‍ താപനക്കുഴലുകളും മറ്റേതില്‍ ശീതനക്കുഴലുകളുമാണ്‌ സംവിധാനം ചെയ്‌തിരിക്കുന്നത്‌. ഇപ്രകാരം ലഭിക്കുന്ന തണുത്തതും ചൂടുള്ളതുമായ വായു ആവശ്യാനുസരണം കലര്‍ത്തി ഓരോ മേഖലയിലേക്കും അയയ്‌ക്കുകയാണ്‌ മിശ്രക-വിസാരകങ്ങളുടെ ഉദ്ദേശ്യം. ചിത്രം 4-ല്‍ പ്രത്യേകമായ മേഖലാ-അവമന്ദകങ്ങളോടുകൂടിയ ഒരു എയര്‍വാഷര്‍വ്യൂഹമാണ്‌ കാണിച്ചിരിക്കുന്നത്‌. ഫില്‍റ്ററുകള്‍, പൂര്‍വതാപനക്കുഴലുകള്‍ എന്നിവയില്‍ക്കൂടി കടന്നശേഷം വായു ഒരു സ്‌പ്ര അറയില്‍ എത്തുന്നു. അതതുകാലത്തെ ആവശ്യത്തിനനുസരിച്ച്‌ താപനില ക്രമപ്പെടുത്തിയ ജലം ഈ അറയില്‍വച്ച്‌ വായുവിലേക്ക്‌ സ്‌പ്രചെയ്യുന്നു. അങ്ങനെ വായുവിന്റെ ഈര്‍പ്പം വര്‍ധിക്കുന്നു. ഈ വായു മുറിയില്‍നിന്ന്‌ തിരിച്ചുവരുന്ന വായുവിന്റെ ഒരംശവുമായി കൂട്ടിക്കലര്‍ത്തിയശേഷം പുനഃതാപനക്കുഴലുകളില്‍വച്ച്‌ ചൂടാക്കുകയും പിന്നീട്‌ എയര്‍കണ്ടിഷന്‍ ചെയ്യാനുള്ള ഓരോ മേഖലയിലേക്കു തിരിച്ചുവിടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഓരോ മേഖലയിലേക്കുമുള്ള വായുപ്രവാഹം നിയന്ത്രിക്കുന്നതിന്‌ വെണ്ണേറെ അവമന്ദകങ്ങള്‍ ഉണ്ട്‌. ചിത്രം 5-ല്‍ ഒരു പൂര്‍ണവര്‍ഷ കേന്ദ്രസ്ഥാനീയ എയര്‍കണ്ടിഷനിങ്‌ വ്യൂഹത്തിന്റെ ഏകദേശസംവിധാനം കാണിച്ചിരിക്കുന്നു. ചിത്രം 6-ല്‍ എയര്‍കണ്ടിഷന്‍ ചെയ്‌ത ഒരു തുണിക്കടയുടെ ഛേദക്കാഴ്‌ചയാണ്‌ കൊടുത്തിരിക്കുന്നത്‌. ഇതില്‍ വായു സപ്ലൈവാഹിനികള്‍ മുറിയുടെ സീലിങ്ങിന്റെ ഒരു ഭാഗമെന്നുതന്നെ തോന്നത്തക്കവിധത്തില്‍ സീലിങ്ങിനോടുചേര്‍ത്ത്‌ സംവിധാനം ചെയ്‌തിരിക്കുന്നു. മറ്റു പ്രധാനപ്പെട്ട ഉപകരണങ്ങള്‍ താഴെപ്പറയുന്നവയാണ്‌; (1) ബോയ്‌ലര്‍, (2) ചൂടുവെള്ളക്കുഴലുകള്‍ (3) ശീതീകരണയന്ത്രങ്ങള്‍, (4) ശീതനക്കുഴല്‍, (5) ഫാന്‍, (6) അരിപ്പ, (7) ഈര്‍പ്പകാരി (humidifier), (8) മിശ്രണ അറ, (9) പുറവായുഗ്രില്ല്‌ (outside air grill), (10) മടങ്ങും വായുവാഹിനി (return air duct), (11) തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌.
ബോയ്‌ലറില്‍ ഉത്‌പാദിപ്പിക്കുന്ന ചൂടുവെള്ളം താപനക്കുഴലുകളില്‍ക്കൂടി പ്രവഹിക്കുകയും വായുവിനെ ചൂടാക്കാന്‍ ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തണുപ്പിക്കുകയാണ്‌ വേണ്ടതെങ്കില്‍ ശീതീകരണവ്യൂഹവും ശീതനക്കുഴലുകളും ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു. ആവശ്യത്തിന്‌ ഈര്‍പ്പം ഇല്ലെങ്കില്‍ ഈര്‍പ്പകാരി പ്രവര്‍ത്തിച്ച്‌ ഈര്‍പ്പം വര്‍ധിക്കുന്നു. ഈ വായുവാണ്‌ വായു റജിസ്റ്ററികളില്‍ക്കൂടി മുറിയിലേക്കു വരുന്നത്‌. മുറിയില്‍നിന്ന്‌ തിരിച്ചുപോകുന്ന വായു മിശ്രണഅറയില്‍വച്ച്‌ പുറത്തുനിന്നുള്ള വായുവുമായി കലര്‍ത്തിയശേഷമാണ്‌ മേല്‌പറഞ്ഞപ്രകാരം താപനില, ഈര്‍പ്പം എന്നിവ ക്രമീകരിക്കുന്നത്‌. മുറിയില്‍ വച്ചിരിക്കുന്ന തെര്‍മോസ്റ്റാറ്റ്‌ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നതുകൊണ്ട്‌ എല്ലാ നിയന്ത്രണങ്ങളും സ്വതേതന്നെ നടക്കുന്നു.
(ആര്‍. രവീന്ദ്രന്‍ നായര്‍)
