This site is not complete. The work to converting the volumes of സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം is on progress. Please bear with us
Please contact webmastersiep@yahoo.com for any queries regarding this website.

Reading Problems? see Enabling Malayalam

കിലകിഞ്ചിതം

സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം സംരംഭത്തില്‍ നിന്ന്

06:41, 7 ഓഗസ്റ്റ്‌ 2014-നു ഉണ്ടായിരുന്ന രൂപം സൃഷ്ടിച്ചത്:- Mksol (സംവാദം | സംഭാവനകള്‍)
(മാറ്റം) ←പഴയ രൂപം | ഇപ്പോഴുള്ള രൂപം (മാറ്റം) | പുതിയ രൂപം→ (മാറ്റം)

കിലകിഞ്ചിതം

ശൃംഗാരനായികയുടെ സാത്ത്വികാലങ്കാരങ്ങളില്‍ ഒന്ന്‌. ഇത്‌ സത്ത്വഗുണവതികളായ സ്‌ത്രീകളില്‍ വര്‍ത്തിക്കുന്നതും രതിഭാവപ്രകാശകവും യൗവനത്തില്‍ ഉദ്രിക്തമാകുന്നതും ആണ്‌. അംഗജം, സ്വഭാവജം, അയത്‌നജം എന്നിങ്ങനെ സാത്ത്വികാലങ്കാരങ്ങളെ ഭരതമുനി മൂന്നായി തരംതിരിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. കിലകിഞ്ചിതം സ്വഭാവജമാണ്‌. കില(വ്യാജേന), കിം(ഈഷത്‌-അല്‌പം), ചിതം(രചിതം) എന്നാണ്‌ വ്യുത്‌പത്തി. സ്‌മിതം, ശുഷ്‌കരുദിതം, ഹസിതം, ത്രാസം, ക്രാധം, ഗര്‍വം, ശ്രമം മുതലായവയുടെ സാങ്കര്യമാണ്‌ ഹര്‍ഷം. പ്രിയതമ സംഗമജനിതമായ ഈ ഹര്‍ഷത്തില്‍ നിന്നാണ്‌ കിലകിഞ്ചിതമുണ്ടാവുക. "സ്‌മിതരുദിത ഹസിത ഭയഹര്‍ഷ ഗര്‍വ ദുഃഖശ്രമാഭിലാഷാണാം സങ്കരകരണം ഹര്‍ഷാദസകൃത്‌ കിലകിഞ്ചിതം ജ്ഞേയം' എന്നാണ്‌ നാട്യശാസ്‌ത്രത്തില്‍ ഇതിനു നല്‌കിയിട്ടുള്ള ലക്ഷണം.

""പാണിരോധമവിരോധിതവാഞ്‌ഛം
	ഭര്‍ത്സനാശ്ച മധുരസ്‌മിത ഗര്‍ഭാഃ
	കാമിനശ്ച കുരുതേ കരഭോരൂര്‍-
	ഹാരി ശുഷ്‌കരുദിതം ച സുഖേപി''
 

എന്ന ശിശുപാലവധ പദ്യം കിലകിഞ്ചിതത്തിനു ദൃഷ്‌ടാന്തമാണ്‌. പ്രസ്‌തുതഭാവം കുട്ടമിതമായും നിര്‍ദേശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്‌. മാനസം ഹൃഷ്‌ടമാകുമ്പോഴും കേശാധരാദികള്‍ ഗ്രഹിക്കുമ്പോഴും പുറമേ ദുഃഖിതയെപ്പോലെ നടിച്ച്‌ കോപിക്കുകയാണ്‌ കുട്ടമിതം. കുട്ടമിതത്തില്‍ കിലകിഞ്ചിതഭാവം പ്രകടമാകുന്നുണ്ട്‌. പക്ഷേ രണ്ടും ഒന്നല്ല.

(പ്രാഫ. ആര്‍. വാസുദേവന്‍ പോറ്റി)

താളിന്റെ അനുബന്ധങ്ങള്‍
സ്വകാര്യതാളുകള്‍