This site is not complete. The work to converting the volumes of സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം is on progress. Please bear with us
Please contact webmastersiep@yahoo.com for any queries regarding this website.
Reading Problems? see Enabling Malayalam
ആർദഷീർ
സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം സംരംഭത്തില്‍ നിന്ന്
ആർദഷീർ
പേർഷ്യയിലെ സസാനിയ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ സ്ഥാപകന്‍. ഇസ്‌തഖിറിലുള്ള അനാഹിത ക്ഷേത്രത്തിലെ മുഖ്യപുരോഹിതനായ സസാനിന്റെ പുത്രനായ ബാബക്ക്‌ (പാപക്ക്‌) പ്രസ്‌തുത ദേശത്ത്‌ തന്റെ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചു. ബാബക്കിന്റെ മൂത്തപുത്രന്‍ ഷാപൂർ കന്റെ നിര്യാണാനന്തരം അടുത്ത പുത്രനായ ആർദഷീർ അധികാരത്തിൽ വന്നു. ഇദ്ദേഹം ഉദ്ദേശം എ.ഡി. 224 മുതൽ 241 വരെ ഭരണം നടത്തി എന്ന്‌ കരുതപ്പെടുന്നു. ഭരണാധികാരം ഏറ്റെടുത്ത ആർദഷീർ അയൽരാജ്യങ്ങള്‍ ആക്രമിച്ചുകീഴടക്കാന്‍ തുടങ്ങി. കാർമാനിയയും പേർഷ്യയുടെ വലിയൊരു ഭാഗവും കീഴടക്കിയ ഇദ്ദേഹം ആർസസിയ വംശത്തിലെ ആർട്ടാബാനുസ്‌ കഢ-മായി ഏറ്റുമുട്ടുകയും അദ്ദേഹത്തെ വധിച്ച്‌ പാർതിയയിൽ തന്റെ അധീശാധികാരം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്‌തു. ഇറാനികളുടെ "രാജാധിരാജ'നായിട്ടാണ്‌ ആർദഷീർ സ്വയം വിശേഷിപ്പിച്ചിട്ടുള്ളത്‌.
ആർദഷീർ മെസപ്പൊട്ടേമിയ പിടിച്ചടക്കുകയും (230) സിറിയ ആക്രമിക്കുകയും ചെയ്‌തു; എങ്കിലും ഒടുവിൽ ആർദഷീറിന്‌ മെസൊപ്പൊട്ടേമിയയിൽനിന്നു പിന്‍വാങ്ങേണ്ടിവന്നു (233).
അഹൂരമസ്‌ദയുടെ ഭക്തനായ ആർദഷീർ സരതുഷ്‌ട്രവിശ്വാസത്തെ തന്റെ സാമ്രാജ്യത്തിലെ ഔദ്യോഗികമതമായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും അതിനെ എതിർത്തവരെ പീഡിപ്പിക്കുകയും ചെയ്‌തു. പേർഷ്യയുടെ പഴയ കീർത്തി വീണ്ടെടുക്കുന്നതിൽ അതീവ ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം.
സസാനിയ കാലഘട്ട(212651)ത്തോടുകൂടി ഇറാനിയന്‍ രാഷ്‌ട്രീയശക്തിക്ക്‌ പുനർജീവന്‍ ലഭിച്ചു. തത്‌ഫലമായി പാർതിയന്‍ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത്‌ ഒരുറച്ച കേന്ദ്രീകൃതഭരണം സ്ഥാപിക്കുവാന്‍ സാധിച്ചു. അക്കമീനിയന്‍ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ നഷ്‌ടപ്പെട്ട പ്രതാപം വീണ്ടെടുക്കുന്നതിൽ പുതിയ രാജവംശം ശ്രദ്ധകേന്ദ്രീകരിച്ചു. ആർദഷീറിന്റെ അവസാനകാലങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുത്രന്‍ ഷാപൂർ ഭരണകാര്യങ്ങളിൽ സഹകരിച്ചു. ആർദഷീറിന്റെ നിര്യാണത്തിനുശേഷം ഷാപൂർ ക രാജാവായി.
ഈ പേരിൽ മറ്റ്‌ രണ്ട്‌ രാജാക്കന്മാർകൂടി പേർഷ്യ ഭരിച്ചിരുന്നു. ആർദഷീർ കക, എ.ഡി. 379 മുതൽ 383 വരെ പേർഷ്യ ഭരിച്ചു. 628 മുതൽ 629 വരെ പേർഷ്യ ഭരിച്ച രാജാവായിരുന്നു ആർദഷീർ III. (എം.പി. അബ്‌ദുർറഹിമാന്‍)
