This site is not complete. The work to converting the volumes of സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം is on progress. Please bear with us
Please contact webmastersiep@yahoo.com for any queries regarding this website.
Reading Problems? see Enabling Malayalam
കിലകിഞ്ചിതം
സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം സംരംഭത്തില്‍ നിന്ന്
Mksol (സംവാദം | സംഭാവനകള്) (പുതിയ താള്‍: == കിലകിഞ്ചിതം == ശൃംഗാരനായികയുടെ സാത്ത്വികാലങ്കാരങ്ങളിൽ ഒന്...) |
Mksol (സംവാദം | സംഭാവനകള്) (→കിലകിഞ്ചിതം) |
||
| വരി 2: | വരി 2: | ||
== കിലകിഞ്ചിതം == | == കിലകിഞ്ചിതം == | ||
| - | ശൃംഗാരനായികയുടെ | + | ശൃംഗാരനായികയുടെ സാത്ത്വികാലങ്കാരങ്ങളില്‍ ഒന്ന്‌. ഇത്‌ സത്ത്വഗുണവതികളായ സ്‌ത്രീകളില്‍ വര്‍ത്തിക്കുന്നതും രതിഭാവപ്രകാശകവും യൗവനത്തില്‍ ഉദ്രിക്തമാകുന്നതും ആണ്‌. അംഗജം, സ്വഭാവജം, അയത്‌നജം എന്നിങ്ങനെ സാത്ത്വികാലങ്കാരങ്ങളെ ഭരതമുനി മൂന്നായി തരംതിരിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. കിലകിഞ്ചിതം സ്വഭാവജമാണ്‌. കില(വ്യാജേന), കിം(ഈഷത്‌-അല്‌പം), ചിതം(രചിതം) എന്നാണ്‌ വ്യുത്‌പത്തി. സ്‌മിതം, ശുഷ്‌കരുദിതം, ഹസിതം, ത്രാസം, ക്രാധം, ഗര്‍വം, ശ്രമം മുതലായവയുടെ സാങ്കര്യമാണ്‌ ഹര്‍ഷം. പ്രിയതമ സംഗമജനിതമായ ഈ ഹര്‍ഷത്തില്‍ നിന്നാണ്‌ കിലകിഞ്ചിതമുണ്ടാവുക. "സ്‌മിതരുദിത ഹസിത ഭയഹര്‍ഷ ഗര്‍വ ദുഃഖശ്രമാഭിലാഷാണാം സങ്കരകരണം ഹര്‍ഷാദസകൃത്‌ കിലകിഞ്ചിതം ജ്ഞേയം' എന്നാണ്‌ നാട്യശാസ്‌ത്രത്തില്‍ ഇതിനു നല്‌കിയിട്ടുള്ള ലക്ഷണം. |
<nowiki> | <nowiki> | ||
""പാണിരോധമവിരോധിതവാഞ്‌ഛം | ""പാണിരോധമവിരോധിതവാഞ്‌ഛം | ||
| - | + | ഭര്‍ത്സനാശ്ച മധുരസ്‌മിത ഗര്‍ഭാഃ | |
| - | കാമിനശ്ച കുരുതേ | + | കാമിനശ്ച കുരുതേ കരഭോരൂര്‍- |
ഹാരി ശുഷ്‌കരുദിതം ച സുഖേപി'' | ഹാരി ശുഷ്‌കരുദിതം ച സുഖേപി'' | ||
</nowiki> | </nowiki> | ||
| - | എന്ന ശിശുപാലവധ പദ്യം കിലകിഞ്ചിതത്തിനു ദൃഷ്‌ടാന്തമാണ്‌. പ്രസ്‌തുതഭാവം കുട്ടമിതമായും | + | എന്ന ശിശുപാലവധ പദ്യം കിലകിഞ്ചിതത്തിനു ദൃഷ്‌ടാന്തമാണ്‌. പ്രസ്‌തുതഭാവം കുട്ടമിതമായും നിര്‍ദേശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്‌. മാനസം ഹൃഷ്‌ടമാകുമ്പോഴും കേശാധരാദികള്‍ ഗ്രഹിക്കുമ്പോഴും പുറമേ ദുഃഖിതയെപ്പോലെ നടിച്ച്‌ കോപിക്കുകയാണ്‌ കുട്ടമിതം. കുട്ടമിതത്തില്‍ കിലകിഞ്ചിതഭാവം പ്രകടമാകുന്നുണ്ട്‌. പക്ഷേ രണ്ടും ഒന്നല്ല. |
| - | (പ്രാഫ. | + | (പ്രാഫ. ആര്‍. വാസുദേവന്‍ പോറ്റി) |
കിലിമഞ്‌ജാരോ | കിലിമഞ്‌ജാരോ | ||
13:41, 1 ഓഗസ്റ്റ്‌ 2014-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം
കിലകിഞ്ചിതം
ശൃംഗാരനായികയുടെ സാത്ത്വികാലങ്കാരങ്ങളില്‍ ഒന്ന്‌. ഇത്‌ സത്ത്വഗുണവതികളായ സ്‌ത്രീകളില്‍ വര്‍ത്തിക്കുന്നതും രതിഭാവപ്രകാശകവും യൗവനത്തില്‍ ഉദ്രിക്തമാകുന്നതും ആണ്‌. അംഗജം, സ്വഭാവജം, അയത്‌നജം എന്നിങ്ങനെ സാത്ത്വികാലങ്കാരങ്ങളെ ഭരതമുനി മൂന്നായി തരംതിരിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. കിലകിഞ്ചിതം സ്വഭാവജമാണ്‌. കില(വ്യാജേന), കിം(ഈഷത്‌-അല്‌പം), ചിതം(രചിതം) എന്നാണ്‌ വ്യുത്‌പത്തി. സ്‌മിതം, ശുഷ്‌കരുദിതം, ഹസിതം, ത്രാസം, ക്രാധം, ഗര്‍വം, ശ്രമം മുതലായവയുടെ സാങ്കര്യമാണ്‌ ഹര്‍ഷം. പ്രിയതമ സംഗമജനിതമായ ഈ ഹര്‍ഷത്തില്‍ നിന്നാണ്‌ കിലകിഞ്ചിതമുണ്ടാവുക. "സ്‌മിതരുദിത ഹസിത ഭയഹര്‍ഷ ഗര്‍വ ദുഃഖശ്രമാഭിലാഷാണാം സങ്കരകരണം ഹര്‍ഷാദസകൃത്‌ കിലകിഞ്ചിതം ജ്ഞേയം' എന്നാണ്‌ നാട്യശാസ്‌ത്രത്തില്‍ ഇതിനു നല്‌കിയിട്ടുള്ള ലക്ഷണം.
""പാണിരോധമവിരോധിതവാഞ്‌ഛം ഭര്‍ത്സനാശ്ച മധുരസ്‌മിത ഗര്‍ഭാഃ കാമിനശ്ച കുരുതേ കരഭോരൂര്‍- ഹാരി ശുഷ്‌കരുദിതം ച സുഖേപി''
എന്ന ശിശുപാലവധ പദ്യം കിലകിഞ്ചിതത്തിനു ദൃഷ്‌ടാന്തമാണ്‌. പ്രസ്‌തുതഭാവം കുട്ടമിതമായും നിര്‍ദേശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്‌. മാനസം ഹൃഷ്‌ടമാകുമ്പോഴും കേശാധരാദികള്‍ ഗ്രഹിക്കുമ്പോഴും പുറമേ ദുഃഖിതയെപ്പോലെ നടിച്ച്‌ കോപിക്കുകയാണ്‌ കുട്ടമിതം. കുട്ടമിതത്തില്‍ കിലകിഞ്ചിതഭാവം പ്രകടമാകുന്നുണ്ട്‌. പക്ഷേ രണ്ടും ഒന്നല്ല. (പ്രാഫ. ആര്‍. വാസുദേവന്‍ പോറ്റി)
കിലിമഞ്‌ജാരോ
